Magdalena Rabizo-Birek | „Zamienianie tamtego, jej i siebie, w wiersz” – testament Janusza Szubera

Padlinożerca kruk jest w mitologii starożytnej psychopomposem, zwiastunem śmierci, prowadzącym duszę zmarłego w zaświaty. W złożonym wierszu Szubera, ewokującym lata szkoły i zaznaczające się już wtedy podziały społeczne, determinujące życie (i to nie tylko ówczesne):

Ulice były lepsze i gorsze,
Przy gorszych nauczyciele robili głupie miny.
Było wiadomo, że uczeń, choćby umiał na piątkę,
dostanie trójkę z plusem, dla zachęty;

wypchany, wyliniały ptasi eksponat oraz klatka, rysowana zamiast niego przez nieudolnych uczniów, sugerują jakiś rysujący się cień (nadchodzącej choroby, długich lat cierpienia, stałego zagrożenia śmiercią), który wtedy właśnie padł na autora wiersza. Ponieważ był na tyle zdolny, że potrafił narysować kruka, i mimo tego, że mieszkał pod najlepszym sanockim adresem. Paradoksy przeznaczenia zawsze zajmowały Szubera – jego losy były przecież ich żywą ilustracją…

 

Przed kilkoma laty (numer 6 z roku 2015) ogłosiliśmy „Raport o stanie literatury”. Jak się go dzisiaj czyta? Treść skupia się wokół form gatunkowych: poezji i prozy. Jego dyskusyjnym jądrem jest zespół krytycznych głosów, które są odpowiedzią na pytanie o pisarzy docenionych i przecenionych. Wzorem była dla nas bez wątpienia słynna ankieta paryskiej „Kultury” (1992, nr 7/8), która przez długi czas modelowała krytyczne opinie na temat stanu literatury.

Czytaj dalej

Andrzej Mencwel | Małgorzata Szumna [Marta Wyka „Tamten świat”]

Marta Wyka Tamten świat Szkice literackie dawne i nowe Wydawnictwo Literackie Kraków 2020   Andrzej Mencwel Piękne zobowiązanie Polubiłem bardzo …

Piotr Sobolczyk | Piotr Seweryn Rosół [Remigiusz Ryziński „Hiacynt”]

Remigiusz Ryziński Hiacynt PRL wobec homoseksualistów Wydawnictwo Czarne Wołowiec 2021   Piotr Sobolczyk 14251 hiacyntów między Klio a Apollinem Według …

Queer po polsku | dyskusja z udziałem Grzegorza Stępniaka, Zofii Ulańskiej i Ewy Wojciechowskiej

Tekst jest zapisem dyskusji zorganizowanej w ramach spotkań Pracowni Pytań Krytycznych na Wydziale Polonistyki UJ (15 grudnia 2021 r.). Rozmowę …

ZESZYTY „DEKADY” | 2020

Zapraszamy do lektury zeszytów, nad którymi pracowaliśmy w długich miesiącach pandemijnych izolacji:   Muzyka i literatura: laboratorium krytyczne To oczywiste, …

Paweł Kaczmarski | Cała prawda o „czułym narratorze”

  1. Uwagi wstępne Zasadnicze pytanie, jakie stoi dziś przed krytyką literacką w kontekście twórczości Olgi Tokarczuk, brzmi: po co …

Piotr Sobolczyk o „Znikaniu” Izabeli Morskiej

Piotr Sobolczyk W labiryncie zdrowego kraju   Izabela Morska Znikanie Wydawnictwo Znak, Kraków 2019   Doświadczenie lektury Znikania Izabeli Morskiej …